شخصیت  

نهاد
نهاد تابع اصل لذت و متشکل از غرایز است. انسان تا آخر عمر با نهاد به سر می‌برد. به نظر فروید نهاد مایه زندگی و مبنای اصلی شخصیت بوده، من و من برتر مبتنی بر آن هستند. نهاد یک ویژگی درونی است و ارتباطی به عالم خارج ندارد. اصل لذت می‌نامد که نهاد تابع آن است. نهاد غیر از اصل لذت به اصل دیگری پایند نیست و کاملاٌ آزاد از موازین اخلاقی و الزامات اجتماعی است. ازاین رو اصل لذت فروید برخلاف فلسفه لذت‌گرایی که سعادت انسان را در لذت‌جویی حیوان‌وار جستجو می‌کند توسط من و من برتر محدود می‌شود.

من
من تابع اصل  واقیعت است. برای اینکه فرد بتواند امیال خود را ارضا کند باید به عالم خارج توجه و امکانات لازم را برای ارضای امیال خود فراهم کند. برخلاف اصل لذت که فطری یا غریزی است، اصل واقعیت اکتسابی است یعنی فرد معانی واقعیت را در جامعه می‌آموزد. این‌گونه نیست که با مطرح‌شدن اصل واقعیت، اصل لذت از بین رفته باشد. بلکه طبق اصل واقعیت برای لذت راه مناسب‌تر و بهتری انتخاب می‌شود. که با واقعیت‌های بیرون سازگار باشد. من برای کاهش تنش و کسب لذت از عقل پیروی و در ارضای امیال نهاد به زمان و مکان و چگونگی توجه می‌کند. وظیفه من  از این جهت دشوار است که باید بین خواسته‌های  نهاد  و خواسته‌های  من برتر  که غالباٌ با هم در تعرض‌اند تعادل ایجاد کند.

من برتر
  من برتر تابع حقیقت (موازین اخلاقی  ) و سطح عالی‌تر شخصیت است. نهاد جنبه بدنی ،  من  جنبه روانی و من برتر جنبه اجتماعی شخصیت است‌. من برتر با نهاد و من در تضاد است. من برتر خواهش‌های جنسی و پرخاشگری نهاد را مردود می‌داند و از طرفی می‌خواهد که من اصول اخلاقی را جایگزین اصول واقعی کرده‌، شخص را به سمت کمال حرکت دهد.

منبع:
کتاب مدیریت رفتار سازمانی... (رفتار فردی) دکتر آرین قلی پور