در این مقاله به بحث و توضیح چگونگی مدیریت استرس پرداخته می شود. استرس عامل مهمی در محیط کار به شما می آید. زیرا نیروی انسانی را تحت الشعاع خود قرار می دهد.
اعتبار هدیه بگیرید و مشارکت کنید
با اعتبار هدیه، از خدمات ویژه استفاده کنید
در بازارکار حسابداری و مالی بدرخشید
خدمات مالی و حسابداری خود را معرفی کنید
1 – استراتژیهای فردی پیشگیری از استرسزاها الف) خوشبینی اکتسابی بدبینی به افسردگی، موفقیت پایین و بروز بیماریهای جسمی – روحی منجر میشود. در مقابل، خوشبینی موجب شادمانی، موفقیت بالا و سلامت جسمی و روحی میشود. ب) مدیریت اوقات کاری زمان مشخص، کارها را به ترتیب اولویت انجام میدهد و استرس ناشی از حجم کاری، تداخل کارها و مهلتهای زمانی را به حداقل میرساند. ج) مدیریت اوقات فراغت. مدیریت اوقات کاری، اوقات فراغت را نیز تحتالشعاع قرار میدهد. اوقات فراغت با مرخصیها در این است که اوقات فراغت مستمر است ولی مرخصیها موقتی و دورهایاند. از این رو توجه به این زمانها و لذت بردن از آنها برای شادابی و سلامت جسمی و روحی در پیشگیری از استرس بسیار حائز اهمیت است.
2 – استراتژیهای سازمانی پیشگیری از استرسزاها الف) طراحی مجدد مشاغل طراحی مجدد همه فنون چرخش شغلی، گسترش شغلی و غنیسازی باید به کار گرفته شود. استقلال در تصمیمگیری یکی از متغیرهایی است که موجب کاهش و یا افزایش استرس میشود. کنترلهای مکرر استرسزاست و باید کنترل منطقی به کار گرفته شود نه متعدد. افزایش استقلال آزادی عمل خودبهخود میزان کنترل را کم میکند. ب) ابهامزدایی و شفافسازی. عدم اطمینان و ابهام در نقش و هدف موجب استرس میشود. ج) برنامه زمانی کار، رعایت برنامه زمانی انعطافناپذیر و خشک در کنار نقشهای غیر کاری(خانوادگی) برای هر کدام از کارکنان بسیار مشکل است. ایجاد ساعات کار شناور بهگونهای که ضمن انجام اثربخش و کارای وظایف سازمان، نقشهای خانوادگی افراد نیز در نظر گرفته شود، از میزان استرس ناشی از زمان استاندارد میکاهد. رعایت مهلتهای زمانی یکی از عوامل استرسزا است و اینگونه تدابیر مدیریتی میتواند در راستای مدیریت پیشگیری از استرس زاها بسیار مؤثر باشد. د) سبک مدیریت و ساختار سازمانی. سبک مدیریت استبدادی و ساختار سازمانی مکانیکی بالقوه استرسزا هستند. طراحی مجدد ساختار و استقرار ساختار سازمانی ارگانیک و مهندسی مجدد برای بهبود فرایندهای کاری نیز باعث پیشگیری از شیوع استرس زاها میشود. هـ) فرهنگ سازمانی و ارتباطات. وجود کانالهای ارتباطی متنوع و مورب به پیشگیری از استرس کمک میکند. ارتباطات بالا به پایین بالقوه مخزن استرس است. فرهنگ سازمانی قوی انسجام را در سازمان زیادتر میکند. در مقابل فرهنگ سازمانی ضعیف بهجای انسجام به تعارض میانجامد و عامل استرسزا در سازمان است. و) نظام پاداش عادلانه. نظام پاداش عادلانه پادزهر استرس است.
3- استراتژیهای فردی پیشگیری از استرس الف) عوامل وضعیتی – شخصیتی. وضعیتی که فرد در آن قرارگرفته است و صفات شخصی در تعامل با هم بر چگونگی ادارک استری تأثیر میگذارد. ب) ارزیابی شناختی از استرس. ارزیابی شناختی به چگونگی ادراک فرد از استرس اشاره دارد. در بخش ادراک بیان شد که افراد بر اساس ادراک خود از واقعیت عمل میکنند نه خود واقعیت. ممکن است استرسی وجود نداشته باشد ولی فرد احساس استرس کند و برعکس. ج) فنون سازگاری. اگر عوامل وضعیتی – شخصی و ارزیابی شناختی از استرس مثبت باشد و فرد استرس را ادراک کند، فنون سازگاری کارساز است. فنون سازگاری شامل ستیز و گریز است. وقتی موقعیت و قدرت فرد برای فایق آمدن بر استرس مطلوب باشد، فن فعال ستیزکار سازتر است . فن سازگاری گریز یا اجتناب به معنی این است که برخوردی با مسئله صورت نمیگیرد. در این حالت ، فرد بهصورت انفعالی استرس را پذیرفته و به شرایط تن میدهد؛ همچنین اطاعت کردن را پیشه میکند یا کار خود را بهطور موقت یا دائم رها میکند.
4 – استراتژیهای سازمانی پیشگیری از استرس الف) مشاورههای روانی ب) حمایت اجتماعی ج) تیم سازی
5 – استراتژیهای فردی پیشگیری و درمان پیامدهای استرس الف) آرامسازی و تناسب اندام تناسب اندام در پیشگیری و درمان استرس مؤثر است. ورزشهای هوازی توان فرد را در برابر استرس افزایش میدهند. این نوع ورزشها باعث میشوند که قلب آهستهتر کار کند و آسیبهای ناشی از استرس سریعتر بهبود یابند. ب) مراقبه. مراقبه افکار انسان را به خارج از وجود خود جهت میدهد. مراقبه اکتسابی است و باید بهطور آگاهانه و فعال یاد گرفته شود. ج) رژیم غذایی د) بازخور زیستی (فیزیولوژیک). بازخور زیستی جهت شناسایی و کنترل علائم استرس مثل انقباض عضلات و فشارخون بالا به کار میرود. در این روش علائم استرس توسط دستگاه به نشانههای قابل تشخیص تبدیل و برای کاهش استرس با استفاده از فنون آرامسازی و مراقبه اقدام میشود. هـ) خودگشودگی. یکی از بهترین راهها برای درمان استرس خود گشودگی است. در این روش، شخص وقایع استرسزا و مشکلاتش را برای فردی که مورد اعتماد وی است، تعریف میکند. طرف مقابل باید بتواند شکیبایی و همدلی بسیار مؤثری از خود نشان دهد. هرچند که افشای اسرار خود برای دیگران دشوار است؛ ولی این روش در جهت سلامتی و درمان استرس نتایج خوبی به بار آورده است . اگر فرد نتواند مشکلات خود را با شخص دیگری در میان بگذارد میتوان از یادداشت استفاده کند. و) درمان پزشکی. سرانجام در صورت مؤثر نبودن سایر روشها فردی باید به پزشک مراجعه کند. در دنیای مدرن بیماریهای روحی و روانی بیشتر از بیماریهای جسمی شایع است. در برخی از فرهنگها ممکن است فرد از مراجعه به روانشناس یا روانپزشک خجالتزده شود.
منبع: - کتاب مدیریت رفتار سازمانی... (رفتار فردی) دکتر آرین قلی پور
ثبت نام و عضویت میز کار