تصویر هر فردی از خودش صرفاً بر اساس عوامل درونی شکل نمیگیرد؛ بلکه دیگران و موجودیتهای اجتماعی بیرونی نیز در شکلگیری تصویر فرد از هویت خود دخالت دارند.
اعتبار هدیه بگیرید و مشارکت کنید
با اعتبار هدیه، از خدمات ویژه استفاده کنید
در بازارکار حسابداری و مالی بدرخشید
خدمات مالی و حسابداری خود را معرفی کنید
هویت یک شخص را نیم توان در رفتار او یافت بلکه در واکنش دیگران مشخص میشود. هویت به فرد داده نمیشود بلکه به صورت مستمر در تعامل با جهات شکل میگیرد. بخشی از این تعامل، با سازمانهاست و افراد هویت خود را بر حسب عضویت در یک سازمان یا شغل تعریف میکنند. یعنی خود را با سازمانی که در آن کار (میکردند یا خواهند کرد) معرفی میکنند و مالکیت روانشناختی به آنها دست میدهد.
هویت سازمانی یعنی پیوند احساسی – شناختی بین تعریف سازمان و تعریف خود و به عبارت دیگر یعنی ادغام خود و سازمان.
این حالت یک نوع یگانگی بین سازمان و فرد ایجاد میشود. شایان ذکر است که افراد از سازمانهای موفق تعریف و تصدیق خود استفاده میکنند و این امر در دنیای امروزی برای آنها مزیت آور است. وقتی هویت فرد با هویت سازمانی که در آن کار میکند پیوند مییابد وفاداتر، کوشاتر و متعهدتر میشود.
آن نوع از هویت سازمانی برای سازمان اهمیت دارد که شخص، محوری و مستمر باشد.به عبارت دیگر سازمان برای فرد هویتدهنده فرعی نباشد بلکه محوری باشد.
کار از راه دور که در سایه فناوری اطلاعات فراهمشده ترتیبات کاری را تحتالشعاع قرارداده و یکی از تأثیرات آن بر هویت سازمانی بوده است زیرا محیط فیزیکی و اجتماعی کار را تغییر میدهد. هر چند در حالت کار از راه دور افراد به لحاظ فیزیکی و اجتماعی از سازمان دور میشوند ولی مدیران باید کاری کنند که هویت سازمانی مثل چسب روانشناختی، اهداف فرد و سازمان را باهم یگانه کند.
یک مسئله مهم در سازمانهای امروزی، تکثیر هویت، یا هویت چندگانه است. یعنی افراد به خاطر کار در بخشهای مختلف سازمان هویتهای متکثری پیدا میکنند. مدیران سازمان باید بکوشند که این هویت بهجای تضاد، همافزایی داشته باشند. همافزایی هویت از بخشی شدن و بهینهسازی بخشی جلوگیری میکند. علاوه بر هویت چندگانه درونسازمانی نوع دیگری از هویت چندگانه را میتوان در سطح بین سازمانی مطرح کرد. یعنی وقتیکه فرد در سازمانهای مختلفی عضویت دارد هویت چندگانه پیدا میکند . برای مثال در دانشگاه تهران تحصیل میکند، در ایرانخودرو کار میکند و در سازمانی غیردولتی زنان سرپرست خانواده عضویت دارد. باید مراقب بود که هویتهای سازمانی ساختهشده در این سازمانها در تعارض با هم قرار بگیرند؛ چرا که داشتن هویت سازمانی مشترک بین اعضا برای سازمانی ارزشمند است.
در مواردی هویت سازمانی بهاندازهای در فرد قوی میشود که اندیشه وی را تسخیر میکند. در این حالت فرد بهطور افراطی شیفته سازمان میشود. هرچند این مسئله پیامدهای نامطلوبی برای فرد دارد ولی پیامدهای آن برای سازمان مطلوب است. نمونهای از این شیفتگی در شرکت هارلی – دیویدسن مشهود است.
برخی از کارکنان این شرکت، آرم آن را روی بدنشان خالکوبی کردهاند . آنان باور دارند که سازمان آنها همه چیز به آنها داده و تصور آنها را از خودشان تغییر داده و حتی تأثیر عمیقی بر زندگی خانوادگی آنها داشته است؛ از این رو خود را وقف سازمانشان میکنند. نکته مخرب این است که این نوع شیفتگی به سازمان میتواند موجب اطاعت کورکورانه شود و تضاد کارکردی ، تفکر انتقادی و خلاقیت سازمانی را تحتالشعاع قرارداد و موجب گروه اندیشی گردد.
منبع: کتاب مدیریت رفتار سازمانی... (رفتار فردی) دکتر آرین قلی پور
ثبت نام و عضویت میز کار