هوش هیجانی؛ مولفه های هوش هیجانی  

مولفه ها عبارتند از :

الف) مهارت های درون فردی

توانایی هایی که شخص را قادر می سازد تا نسبت به ظرفیت های خود آگاهی یابد و مدیریت کند؛ مانند خودآگاهی هیجانی، جرات، عزت نفس، خودشکوفایی و استقلال

خودآگاهی هیجانی (بازشناسی و فهم احساسات خود)

ابراز وجود (ابراز احساسات، عقاید، تفکرات و دفاع از حقوق شخصی به شیوه ای سازنده)
عزت نفس (آگاهی، فهم، پذیرش و احترام به خویش)
خودشکوفایی (تحقق بخشیدن به استعدادهای بالقوه خویشتن)
استقلال (خودفرمانی و خودکنترلی در تفکر و عمل شخصی و رهایی از وابستگی هیجانی)

ب) مهارت های میان فردی

توانایی هایی که شخص را یاری ساخته تا به نحوی مناسب بادیگران ارتباط و سازگاری پیدا کند مثل همدلی، روابط میان فردی و مسوولیت پذیری اجتماعی.

روابط میان فردی (آگاهی، فهم و درک احساسات دیگران، ایجاد و حفظ روابط رضایت بخش دو جانبه که به صورت نزدیکی هیجانی و وابستگی مشخص می شود)

مسئولیت پذیری اجتماعی (عضو مؤثر و سازنده گروه اجتماعی خود بودن، نشان دادن خود به عنوان یک شریک خوب) 
همدلی (توان آگاهی از احساسات دیگران، درک احساسات و تحسین آن ها) 

ج) مهارت سازگاری

توانایی هایی که شخص برای حل مسائل به آن نیازمند است؛ مثل حل مسئله، آزمون واقعیت و انعطاف پذیری

حل مساله (تشخیص و تعریف مسائل، همچنین ایجاد راه کارهای مؤثر) 

واقعیت سنجی (ارزیابی مطابقت میان آنچه به طور ذهنی و آنچه به طور عینی، تجربه می شود) 
انعطاف پذیری (تنظیم هیجان، تفکر و رفتار به هنگام تغییر موقعیت و شرایط) 
 

د) مهارت کنترل استرس

توانایی که فرد جهت تحمل تنش و کنترل تکانه ها به آن نیازمند است. مثل تحمل تنش و کنترل تکانه

تحمل تنش و استرس (مقاومت در برابر وقایع نامطلوب و موقعیت های استرس زا) 

کنترل تکانه (ایستادگی در مقابل تکانه یا انکار تکانه) 

و) مهارت برخورداری از خلق عمومی

مچموع عوامل و شرایط درونی که زمینه ی نشاط، امیدواری و خوش بینی فرد را فراهم می سازد.

شادکامی (احساس رضایت از خویشتن، شاد کردن خود و دیگران) 

خوشبینی (نگاه به جنبه های روشن زندگی و حفظ نگرش مثبت حتی در مواجهه با ناملایمات) 

همانگونه که ذکر شد، هرکدام از این مولفه ها تحت تاثیر عواملی خاص قرار دارند که در صورت شناخته شدن باید در جهت رشد و توسعه ی آن اقدام شود. آن گاه به یقین می توان به هوش هیجانی بالاتری امیدوار بود. بنابراین، این 15 عامل به اختصار شرح داده می شود.