علم آمار کاربرد علمی مبانی ریاضی برای جمع آوری، تجزیه وتحلیل و ارائه اطلاعات ارقامی می باشد. آمار گران با بکار بردن دانش ریاضیشان در طراحی مطالعات وتحقیقات ؛ جمع آوری، پردازش و تجزیه و تحلیل اطلاعات ؛ و تفسیر نتایج ؛ در پژوهشهای علمی شرکت میکنند. متخصصین آمار اغلب دانششان در روشهای آماری را در علوم گوناگونی مانند زیست شناسی، اقتصاد، مهندسی، پزشکی، بهداشت عمومی، روانشناسی، بازار یابی، آموزش و ورزش بکار میگیرند.
اعتبار هدیه بگیرید و مشارکت کنید
با اعتبار هدیه، از خدمات ویژه استفاده کنید
در بازارکار حسابداری و مالی بدرخشید
خدمات مالی و حسابداری خود را معرفی کنید
بسیاری از امور، به عنوان مثال، طراحی روشهای آزمایشی برای تایید دارویی جدید از طرف دولت بدون بهره گیری از روشهای آماری قابل اجرا نمی باشند. نمونه گیری یکی فنونی است که آمار گران از آن بهره می گیرند. نمونه گیری یعنی جمع آوری اطلاعات درباره گروهی از مردم یا مجموعه ای از چیزها توسط بررسی قسمت کوچکی ازکل مجموعه. به عنوان مثال سرویسهای رتبه بندی برنامه های تلویزیونی، به منظور تخمین تعداد بینندگان برنامه ای خاص، به جای مطالعه تمامی بینندگان تنها به بررسی چند هزار خانواده می پردازند.
آمار گران تصمیم می گیرند که ازکجا و چگونه داده ها را جمع آوری کنند، نوع و تعداد گروه های نمونه را مشخص می کنند و به تهیه پرسشنامه های تحقیقی یا فرمهای گزارشی میپردازند. آنها همچنین دستورالعمل هائی برای کارکنانی که بهجمع اوری و جدول بندی اطلاعات می پردازند، تهیه می کنند. در نهایت آمارگران با بکارگیری نرم افزارهای رایانه ای به تجزیه و تحلیل، تفسیر و جمع بندی اطلاعات می پردازند.
در تجارت و صنعت، آمارگران نقش مهمی را در کنترل کیفیت وایجاد و بهبود تولیدات ایفا می کنند. به عنوان مثال در یک شرکت خودرو سازی به منظور تخمین زمان از کار افتادن موتورهایی که در معرض شرایط آب و هوایی نا مساعد قرار می گیرند، آمارگران آزمایشاتی برنامه ریزی می کنند و موتورها را به صورت منفرد تا از کار افتادن کامل، تحت این شیوه آزمایشی به کار می اندازند. متخصصین آماری که برای شرکتهای دارو سازی کارمیکنند ن به منظور تخمین ایمنی و اثربخشی داروهای جدید به ارزیابی نتایج آزمایشات کلینیکی می پردازند.و در شرکت های تولید نرم افزارهای رایانه ای، آمارگران در ساخت بسته های نرم افزاری که در تجزیه و تحلیل دقیقتر و مؤثرتر داده ها کاربرد دارند همکاری میکنند علاوه برتولید و آزمایش محصولات، گروهی ازآمارگران در تصمیم گیری برای نوع محصولی که باید ساخته شود، تعیین قیمت واینکه این محصولات به چه کسانی باید فروخته شوند دخیل می باشند. آمارگران همچنین با تعیین خطرهای احتمالی و میزان بازگشت و سودآوری سرمایه گزاریهای خاص، مدیریت سرمایه ها و بدهکاری ها را به عهده دارند.
شمار کثیری از آمارگران نیز توسط بخش های دولتی استخدام می شوند. گروهی از متخصصین آماردولتی به طراحی مطالعاتی برای اندازه گیری میزان رشد جمعیت، هزینه های مصرف یا بیکاری می پردازند. دیگران در بخشهای علمی، محیط زیست و کشاورزی کار می کنند و ممکن است مقدار مواد آفت کش موجود در آب آشامیدنی، گونه های در معرض خطرکه در نواحی خاص زندگی می کنند و یا تعداد افرادی که به بیماری خاصی مبتلا هستند را تعیین کنند. گروه دیگری نیز توسط بخشهای دفاع ملی به منظور تعیین دقت سلاحهای جدید و استراتژی های دفاعی استخدام می شوند.
از أنجایی که متخصصان آمار در بخش های مختلفی مشغول بکارند، متخصصانی که علم آمار را بکار می برند غالبا" سمت های کاری متفاوتی دارند. به عنوان مثال فردی که روشهای آماری را در داده های اقتصادی بکار می برد با عنوان آمارگر علوم اقتصادی شناخته می شود در حالیکه آمارگرانی که در علوم بهداشت عمومی یا پزشکی مشغول بکارند عنوان های متخصص آمار زیستی، زیست سنج ویا همه گیرشناس (اپیدمیولوژیست) را به خود اختصاص می دهند.
محیط کار متخصصین آمار معمولا در ساعات منظم و در دفاتری راحت مشغول بکارند. گروهی از آنان به منظوردادن کمک مشورتی در طرحهای تحقیقی، نظارت و راه اندازی مطالعات، یا گرد آوری داده های آماری مسافرت میکنند. گروهی از آنان مسئولیتهای متنوعی را بر عهده دارند مانند طراحی آزمایشات یا انجام کار در موضع درجوامع گوناگون.آمارگرانی که در دانشگاهها مشغول به کارند، کار آنها آمیزه ای ازمسؤولیتهای آموزشی و تحقیقاتی است.
فرصت های شغلی
آمارگران در بخشهای تجاری، کشاورزی و بهداشتی مشغول به کار می شوند. اکثر مشاغل باقی مانده به صنایع خصوصی بالاخص به سرویس های آزمایشی و تحقیقاتی، مدیریتی و روابط عمومی مربوط می شود. گروهی دیگر به آموزش آمار مشغول می شوند.
آموزش و ادامه تحصیل
اکثر مشاغل آماری نیاز به مدرک در رشته ریاضیات یا آمار دارند.تدریس و تحقیقات در مراکز آموزش عالی نیز نیازمند درجه کارشناسی و ترجیحا دکترای آمار میباشد. در بخش تحقیقات صنعتی، مدرک کارشناسی ارشد و تجربه کاری چند ساله از موارد مورد نیاز برای شروع به کار می باشد.
دوره های مورد نیاز مختص علم آمارشامل حساب دیفرانسیل و انتگرال، روشهای آماری، مدلسازی ریاضی و حساب احتمالات می باشد.دوره های اضافی شامل جبر خطی، طرح و تجزیه و تحلیل آزمایشات، آنالیز چند جانبه کاربردی وآمار ریاضی است. تنها پیش زمینه ای که برای موفقیت در رشته آمار ضروری است، داشتن ریاضیات قو ی میباشد. از آنجائیکه رایانه کاربرد وسیعی در امور آماری دارد، داشتن زمینه ای قوی د ر علم رایانه شدیدا توصیه میشود. فراگیری علوم مهندسی و فیزیکی در مشاغلی که با کیفیت وبهبود تولید همراه هستند، مفید می باشد.
در مشاغلی که با آزمایش محصولات دارویی یا کشاورزی سرو کار دارند، داشتن پیش زمینه درعلوم زیست شناسی، شیمی و بهداشت مهم میباشد. گذراندن دوره های اقتصاد و تجارت برای مشاغلی که با بازاریابی و تحلیل ها و پیش بینی های تجاری همراهند، کمک کننده به نظر می رسد. برخورداری از مهارت های ا رتباطی برای آمارگران آینده که در صنایع مشغول به کارمی شوند و باید موضوعات تکنیکی را برای افرادی که در آمار سر رشته ندارند شرح دهند مهم می باشد. آشنایی با تجارت و اقتصاد برای افرادی نیز که قصد کار در مشاغل خصوصی را داشته باشند با ارزش است. داشتن مدرک بالاتر فرصت های پیشرفت را فراهم می کند. دارندگان مدارک فوق لیسانس و دکتری معمولا به شکل مستقل قادر به کار بوده و برای به عهده گرفتن امور تحقیقاتی و ایجاد روش های آماری صلاحیت لازم را کسب کرده و یا بعد از چندین سال تجربه در بخش های خاص سمت مشاور آماری را بر عهده می گیرند.
چشم انداز آینده
فرصت های شغلی برای دارندگان مدرک آمار مساعد می باشد هر چند بسیاری از این مشاغل با عنوان آمار گر شناخته نمی شوند. این مسئله بخصوص درمورد مشاغلی است که با تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها ی به دست آمده از علوم دیگر مانند اقتصاد، زیست شناسی، روانشناسی یا مهندسی سروکار دارند، صدق میکند. در میان فارغ التحصیلان لیسانس یا فوق لیسانس رشته آمار، افرادی که در رشته های مربوطه مانند امور مالی، مهندسی یا رایانه ای از آشنایی کاملی بر خوردار باشند، در یافتن مشاغل مربوط به رشته تحصیلی یشان از شانس بالاتری برخوردارند.
شرکت های دولتی بسیاری از آمارگران را در رشته های جمعیت شناسی و سرشماری نفوس، کشاورزی، بررسیهای مربوط به مصرف کننده و تولید کننده، تامین اجتماعی، مراقبت های بهداشتی و کیفیت محیط زیست استخدام می کنند.
آمارگران فوق لیسانس یا دکتری به منظور کنترل کیفی تولیدات گوناگون مانند تولیدات دارویی، وسایط نقلیه موتوری، مواد شیمیایی و غذایی توسط شرکت های تولیدی استخدام می شوند. سازندگان وسایل نقلیه به منظور ارتقای کیفیت خودرو، کامیون و دیگر تولیدات و رقابت در صحنه بین المللی با کمک آمارگران طرحهای آزمایشی را اجرا می کنند. آمار گرانی که در علوم مهندسی و فیزیکی اطلاعاتی دارند می توانند در امور تحقیقات و توسعه با همکاری دیگر دانشمندان ومهندسین به بهبود طرح وتولید پرداخته و کیفیت ثابتی را برای تولیدات جدید تضمین کنند. بعضی از آنان در ارتباط با تولید برنامه های نرم افزاری آماری در شرکت های تولید نرم افزارهای رایانه ای، فرصت های شغلی مناسبی را می یابند.
در شرکت های تجاری به منظورپیش بینی میزان فروش، تحلیل شرایط تجاری و حل مسائل مدیریتی به منظور افزایش سوددهی به کارمندانی که در علوم أمار سر رشته داشته باشند اعتماد زیادی می شود. در ضمن، مراکز مشاوره ای به صورت روز افزونی خدمات آماری پیشرفته ای را به دیگر مشاغل ارائه می دهند. به علت کار برد وسیع رایانه در این رشته، آمارگران تمام صنایع باید در برنامه نویسی رایانه ای مهارت کافی داشته و دربه کارگیری نرم افزارهای آماری از دانش خوبی بر خوردار باشند،
درس های این رشته در طول تحصیل
دروس پایه :
ریاضی عمومی1، ریاضی عمومی2، آمار و احتمال
مبانی جامعه شناسی، مبانی جمعیت شناسی، مبانی اقتصاد
روشهای آماری
دروس تخصصی :
ریاضی برای آمار ، جبر خطی برای آمار ، آنالیز ریاضی
مبانی کامپیوتر و برنامه نویسی، احتمال و کاربرد آن ، آمار ریاضی1
آمار ریاضی2 ، روشهای نا پارامتری، رگرسیون
طرح آزمایش ها 1، طرح آزمایش ها 2 ، روشهای نمونه گیری 1
روشهای نمونه گیری 2 ، فرآیندهای تصادفی، سری های زمانی
زبان تخصصی، روشهای پیشرفته آماری، روشهای چند متغیری گسسته
روشهای چند متغیری پیوسته، محاسبات آماری با کامپیوتر ، کنترل کیفیت آماری
پرو‍ژه کارشناسی شبیه سازی نظریه بازی ها
قابلیت اعتماد تحقیق در عملیات نظریه تصمیم
نظریه فازی نظریه اطلاع
مقاطع تحصیلی:
کاردانی
کارشناسی
کارشناسی ارشد
دکترا
گرایش ها:
آمار ریاضی (محض)
آمار اقتصادی و اجتماعی (کاربردی)
آمار بیمه (اکچواری)
آمار حیاتی (زیستی)
بازار کار رشته آمار
هدف تربیت افرادی است که بتوانند:
الف ) به عنوان کارشناس آمار در سازمانها و ادارات به تجزیه و تحلیل اطلاعات آماری بپردازند.
ب ) تمام درسهای آمار و احتمال را در مدارس تدریس نمایند.
ج ) تحصیلات خود را در سطح کارشناسی ارشد و دکترا ادامه بدهند.
فارغ‌التحصیلان می‌توانند:
الف ) در مسایل ساده آماری به منظور رفع نیاز موسسات صنعتی، اقتصادی، اجتماعی، کشاورزی، مراکز درمانی و غیره به مدلسازی بپردازند.
ب ) مفاهیم آماری را درک نموده و به تجزیه و تحلیل اطلاعات بپردازند.
ج ) با تحلیل اطلاعات به برنامه‌ریزی صحیح و علمی بپردازند.
د ) از بسته‌های آماری رایانه‌ای به منظور توصیف داده‌ها و انجام استنباط آماری استفاده نمایند.
ضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر:
متاسفانه در کشور ما علم آمار و کاربردهای آن بخوبی معرفی نشده است و حتی مسؤولین نمی‌دانند که فارغ‌التحصیلان این رشته چه توانایی‌هایی دارند.
بیشتر سازمان‌های دولتی از آمار برای ارائه ارقام و اعدادی که مربوط به فعالیتهای واحدهایشان میشود، استفاده میکنند و چون این کار را چندان تخصصی نمی‌دانند به جای به کارگیری کارشناسان آمار از افرادی بهره می‌برند که آشنایی مختصری با این علم دارند. در حالی که اکثر برنامه‌ریزی‌های زیربنایی کشور را می‌توان با استفاده از روشهای پیشرفته آمار انجام داد. اکثر فارغ‌التحصیلان رشته آمار در محیط کار از تخصصهای خود که در دوران تحصیل فرا گرفته‌اند، بهره نمی‌برند چرا که هنوز از آمار به عنوان یک ابزار قوی در تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده نمی‌شود
پیش بینی وضعیت آینده رشته در ایران
امروزه کارشناسان آمار در جهان و بخصوص در کشورهای صنعتی ، فرصت های شغلی بسیاری دارند و حیطه فعالیت آنها شامل تمامی علوم از جمله اقتصاد ، جامعه شناسی ، زیست شناسی، پزشکی ، فیزیک، شیمی، الکترونیک و عمران می شود.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در سازمان برنامه و بودجه ، مرکز آمار ایران ، بانک ها ، ادارات بیمه ، مراکز صنعتی و کارخانجات ، واحدهای آماری? وزارتخانه های مختلف همچون کشاورزی، کار، بهداشت، اقتصاد و امور دارایی، فرهنگ و ارشاد اسلامی کشور و به طور کلی در هر مرکزی که نیاز به جمع آوری تجزیه و تحلیل آمار و اطلاعات دارد، مشغول به کار شوند.
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه:
قوی بودن در علم ریاضی برای موفقیت در رشته آمار، امری ضروری است چون مباحثی که در علم آمار مطرح میشود با ریاضیات ارتباطی تنگاتنگ دارد. قدرت درک علمی مسایل آماری و تجزیه و تحلیل احتمالی مطالب نیز ضروری است.
علاوه بر دانشجویان، اساتید رشته آمار نیز معتقد هستند که دانشجویان این رشته باید در دروس ریاضی قوی باشند و حتی در یک نظرخواهی از ۱۲استاد رشته آمار دانشگاههای مختلف کشور، ۱۰تن از اساتید به اهمیت بسیار علم ریاضی در آمار اشاره کرده‌اند. دانشجوی این رشته باید توانایی و ابتکار در تجزیه و تحلیل و حل مسائل ریاضی داشته و به آموزش و یادگیری علوم کامپیوتر علاقه‌مند باشد.
وقتی می‌گوئیم که ریاضیات در این رشته حرف اول را می‌زند پس باید دانش‌آموزان قوی ریاضی فیزیک وارد این رشته بشوند. اما چون در نظام قدیم متوسطه ، آمار یکی از درسهای دانش‌آموزان علوم انسانی بوده است، دانش‌آموزان رشته ریاضی تصور میکنند که رشته آمار بیشتر به علوم انسانی برمی‌گردد و به همین دلیل هنگام پرکردن فرم انتخاب رشته، رشته آمار را به عنوان یکی از اولویت‌های آخر خود انتخاب میکنند.
همچنین از دیدگاه دانشجویان فوق علاقه به رشته آمار، قدرت تجزیه و تحلیل خوب، صبر و حوصله، پشتکار و تلاش، آشنایی با کامپیوتر و علاقه به تحقیق و پژوهش برای دانشجویان این رشته ضروری است.
ارزشهای شغل :
شرایط کاری : مشاغلی که این ارزش شغلی را برآورده می سازند، قادرند برای کارکنان امنیت شغلی و شرایط کاری مناسب را به وجود بیاورند. نیازهای متناسب با این ارزش شغلی عبارتند از: فعالیت، حقوق و مزایا، استقلال، امنیت و شرایط کاری
استقلال (به عنوان ارزش) : مشاغلی که این ارزش شغلی را برآورده می سازند، برای کارکنان امکان تصمیم گیری شخصی و کار براساس تمایلاتشان را فراهم می کنند. نیازهای متناسب با این ارزش شامل خلاقیت، پاسخگویی و خودکار بودن است.
موفقیت : مشاغلی که این ارزش شغلی را برآورده می سازند، مشاغلی نتیجه گرا هستند که به کارکنان اجازه می دهند از قوی ترین توانمندی هایشان استفاده کرده و از شغل شان احساس رضایت کنند. نیازهای متناسب با این ارزش عبارتند از نیاز به استفاده از توانمندی ها و دستیابی به موفقیت است.
شناخت : مشاغلی که این ارزش شغلی را بر برآورده می سازند، امکان پیشرفت، پتانسیل لازم برای رهبری و اعتبار مناسب را به وجود می آورند. نیازهای متناسب با این ارزش عبارتند از: نیاز به پیشرفت، برخورداری از اختیار، شناخت و موقعیت اجتماعی مناسب.
پشتیبانی : مشاغلی که این ارزش شغلی را برآورده می سازند، مدیریت پشتیبانی که بتواند پشت کارکنان بایستد را ارائه می دهند. نیازهای متناسب با این ارزش شغلی عبارتند از: سیاستهای سازمانی، نظارت بر ارتباطات انسانی و نظارت فنی.
ارتباطات : مشاغلی که این ارزش شغلی را برآورده می سازند، برای کارکنان امکان خدمت رسانی به دیگران و کار با همکاران در یک محیط دوستانه و غیررقابتی را به وجود می آورند. نیازهای متناسب با این ارزش عبارتند از: همکاری، ارزشهای اخلاقی و خدمات اجتماعی.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
این رشته تا مقطع دکترا تدریس میشود. در دوره کارشناسی ارشد ۳۲ واحد تخصصی را می‌گذراند و در دوره دکترا ۲۴ واحد درسی اختصاصی و ۲۴ واحد رساله دکتری را می‌گذراند.
گرایشهای مختلف رشته آمار در مقطع کارشناسی ارشد
آمار ریاضی، آمار حیاتی، آمار بیمه، آمار و کاربرد آن در اقتصاد و علوم اجتماعی . در مقطع دکتری: آمار ریاضی و آمار حیاتی.
ثبت نام و عضویت میز کار
