بعد دهم هوش هیجانی؛ واقعیت سنجی  

در اینجا تاکید بر عمل گراییف عینیت و دریافت دقیق ادراک شخص و دست آخر اثبات ایده ها و اندیشه های شخصی است. یکی از عوامل تاثیرگذار در این زمینه، تمرکز فرد بر راه های موجود است تا از جهان واقعی عقب نشینی نکند و خود را با رؤیا پردازی مشغول نکند، به زبانی ساده ترواقیت سنجی توانایی درک صحیح موقعیت جدید و هماهنگی با آن است.

واقعیت سنجی یا بررسی واقعیت (Reality Teshiny): توانایی سنجش و هماهنگی، بین چیزی که به طور هیجانی تجربه شده و چیزی که بطور واقعی وجود دارد، تعریف می شود.

شایستگی واقع گرایی، تعیین می کند ما تا چه حد آنچه در جهان اطراف ما اتفاق می افتد را تشخیص می دهیم. ما یاد گرفته ایم تجربه های عینی خود را با انواع مطالبات، ترس ها، و کجی ها تفسیر و رنگ آمیزی کنیم. به منظور اجتناب از بروز خطاهای مربوط به ادراکات، باید فرآیندهایی قابل اعتماد را رشد دهیم که بتوانند احساسات، ادراکات، و اندیشه های ما را با موقعیت های لحظه ای و زودگذر، مطابقت دهند و با شواهد عینی، آنها را تأیید کنند.

استین و بوک، معتقدند واقع گرایی باید در لحظه ی "حال" عمل کند. بر این اساس اظهار داشته اند که : "واقع گرایی، عبارت است از سازگار شدن با موقعیت کنونی. این شایستگی، ظرفیت درک همه چیز به صورت عینی را نشان می دهد، و مسیری که در آن هستیم را شناسایی می کند، به جای آن که مسیر آرزوها را تذکر دهد یا ترس از وجود آرمان ها را تجلی سازد. به زبان ساده، واقع گرایی، توانایی اندازه گیری دقیق موقعیت های لحظه ای می باشد" .

بهترین راه سنجش و رشد شایستگی واقع گرایی، آن است که ادراکات و تمایل های خود را به سمت پرسش ها فرا بخوانیم و به طور منظم بدین امر مهم همت نهیم. این کار می تواند به صورت مؤثر و به چندین طریق صورت پذیرد.

اول آن که، از جسم خود و در سطح حسی، به بررسی امر بپردازید - " الان از نظر جسمی چه احساسی دارم؟ گرم هستم؟ سرد هستم؟ معمولی هستم؟ غمگینم؟ خارج از حالت طبیعی هستم؟" این اطلاعات، شما را متوجه چه چیز می کند؟

سپس، پرسش هائی از این قبیل از خودتان بپرسید: " چه اصواتی اکنون در اطراف من پخش می شوند که می توانم آنها را بشنوم؟ آیا آرام هستم؟ آیا می ترسم؟ عصبانی هستم؟ راه را گم کرده ام؟ احساس ایمنی دارم؟ قصد مبارزه با کسی را دارم؟ تا چه حد نسبت به موقعیتی که در آن واقع شده ام، دقیق و صحیح می توانم به بررسی و ارزیابی بپردازم؟ آیا افراد واقعاً آن طور که نشان می دهند، همانگونه احساس می کنند؟ آیا اهمیت آنچه که درک می کنم را غلو می نمایم – چه مثبت باشد یا منفی؟" (هوش هیجانی و رهبری سازمانی – مارسیا هاگس و دیگران – علی محمد گودرزی – مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی).

در مدیریت نیروی انسانی بهتر است بدانیم که :

واقع گرایی به افراد کمک می کند از شکست های غیرمنتظره، نا امیدی و بدشانسی هایی که می توانیم سهواً از آنها به عنوان استدلال و علل خاص، برای خودمان و یا سایر افراد استفاده کنیم، اجتناب ورزیم. به علاوه، آنها به ما کمک می کنند با هر کسی که درگیر با موقعیت مورد نظر ما می باشد، رابطه ای مشترک برقرار ساخته و تلاش های خود را موزون و هماهنگ نگه داریم.

مدیران سازمان ها و کارشناسان منابع انسانی و کارگزینی در برخی از مشاغل باید به میزان واقع گرایی در کارکنان توجه زیادی نمایند. مدیران و صاحبان کسب و کار به سادگی و با ابزارهای روانشناسی می توانند میزان و درجه شایستگی واقع گرائی را با دقت نسبتاً زیادی در افراد اندازه گیری نمایند تا اثربخشی انتخاب و انتصاب آنها تا میزان بالایی افزایش یابد.

تأثیر واقع گرایی در مدیریت سازمان

مدیران روزانه باید تصمیم هایی بگیرند که نتایج آن می تواند به موفقیت یا عدم موفقیت شرکت منتهی شود. آنها باید سریعاً با انعطاف پذیری و نظام ها و تغییرات وسیع سازمانی را هدایت کرده و به کارکنان روحیه و انرژی بدهند. گرفتن تصمیم های غلط و یا عدم تصمیم گیری می تواند به هرج و مرج مبدل شود و نتیجه آن کاهش اعتبار و ارزش سازمانی خواهد بود. پیامدهای چنین فرآیندی مانع از تحقق اهداف سازمان و تأمین انتظارات سهام داران می شود. (آقایار، شریفی درآمدی،۱۳۸۶)

تصمیم گیری مدیران بخش مهمی از رفتار سازمانی است؛ ولی شیوه تصمیم گیری و کیفیت تصمیم های نهایی که آنان می گیرند تا حد زیادی تحت تأثیر ادراک های آنهاست. مدیران می توانند از اطلاعات مربوط به احساسات خود در جهت تصمیم گیری کارآمدکمک بگیرند. هر اندازه مدیر بخواهد تصمیم های برنامه ریزی نشده اتخاذ کند به همان میزان نیاز بیشتر به قضاوت خواهد داشت و این قضاوت بر بعضی راه های غیر مشخص، از طریق تجربه و بینش و ادراک مبتنی است. (رابینز، سنزو،۱۳۷۹)

در واقع، مدیران زمانی می توانند یک تصمیم صحیح و به جا بگیرند که از اطلاعات خود بهره بگیرند و هیجان های خود را کنترل کنند و این همان هوش هیجانی است که تعیین می کند که چگونه رفتار خود را اداره کنند و با مشکلات اجتماعی کنار بیایند و تصمیم هایی بگیرند که به نتایج مثبت ختم شود. (گنجی،۱۳۸۶)

چگونه می توان شایستگی واقع گرایی را سنجید؟

منبع:

- مهارت مدیریت هیجان